60 lat temu władze komunistyczne dokonały mordu sądowego na Emilu Auguście Fieldorfie "Nilu" (1895-1953), który walczył w Legionach Józefa Piłsudskiego i wojnie polsko-bolszewickiej, generale brygady Wojska Polskiego, dowódcy Kedywu Armii Krajowej, Naczelnym Komendancie kadrowej organizacji wojskowej NIE, której zadaniem była kontynuacja walki o wolność Polski po wkroczeniu w granice RP Armii Czerwonej.
Generał "Nil" został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa w listopadzie 1950 r. a następnie, po sfingowanym procesie, skazany na karę śmierci. Było to przestępstwo, które należy zakwalifikować do kategorii "zabójstw sądowych". Mimo wysiłków wielu osób i instytucji, nadal nie jest znane miejsce pochówku doczesnych szczątków Generała.
Pochodzący z Krakowa Emil Fieldorf jest patronem Muzeum AK od 2002 r. Rokrocznie organizowane są spotkania kombatanckie, których celem jest upamiętnienie tej wybitnej postaci - symbolu pokolenia niezłomnych weteranów II wojny światowej. W tym roku po raz drugi odbyły się one w zrewaloryzowanym budynku Muzeum AK przy ul. Wita Stwosza. Ze względu na okrągłą rocznicę śmierci "Nila" rozłożono je aż na trzy dni. Początkiem była sobotnia konferencja poświęcona pamięci Jego osoby oraz wystawa biograficzna (na parterze, blisko wejścia od strony kasy). W niedzielę za spokój Jego duszy odprawiono Mszę Świętą w kościele OO. Kapucynków, a następnie złożono kwiaty pod tablicą memoratywną w klasztornych krużgankach oraz popiersiem Generała w Parku Doktora Henryka Jordana. W poniedziałek, 25 lutego 2013 r. na dziedzińcu budynku muzealnego nastąpiło zwieńczenie w postaci tradycyjnego spotkania środowisk kombatanckich.
Uroczyste Spotkanie Kombatantów Polskiego Państwa Podziemnego prowadził Kazimierz Barczyk, przewodniczący Rady Muzeum AK, a zarazem Przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego. Uroczystości rozpoczęto tradycyjnie od wprowadzenia pocztów sztandarowych. Wzięli w nim udział harcerze pod przewodnictwem Honorowego Dowódcy Krakowskiego Szwadronu Kawalerii im. Marszałka Józefa Piłsudskiego Włodzimierza "Wowki" Brodeckiego. Zebrani odśpiewali wraz z Chórem Cecyliańskim Mazurek Dąbrowskiego, a następnie Kazimierz Barczyk wygłosił słowo powitalne. Opieką duchowną objął zebranych J. Em. Ks. Franciszek Kardynał Macharski. Arcybiskup odmówił Modlitwę ks. Piotra Skargi SJ.
Samorząd Województwa Małopolskiego przyznał 17 medali Polonia Minor - za działalność na rzecz kształtowania kulturalnego dziedzictwa Małopolski i wkład w powstanie jedynego na świecie Muzeum Armii Krajowej. Medalami zostali uhonorowani przez Przewodniczącego Barczyka reprezentanci następujących instytucji: ŚZŻAK - Prezes Zarządu Głównego Mjr Stanisław Oleksiak VM (wyróżnienie odebrał wiceprezes Dr Piotr Kurek), Okręg "Małopolska" ŚZŻAK - Prezes Zarządu Mjr adw. Ryszard Brodowski, Oddział Krakowski ŚZŻAK - Prezes Mjr. Jerzy Krusenstern, Fundacja Muzeum Historii Armii Krajowej - Prezes Ppłk. Kazimierz Kemmer, Krakowski Klub Regionalny Związku Kadetów II RP - Prezes Zenon Malik, Małopolska Rada Kombatantów i Osób Represjonowanych - Prezes Kpt Dr Dionizy Smyk, Polski Związek Więźniów Komunizmu - Prezes Ppłk Tadeusz Bieńkowicz VM, Zarząd Obszaru Południowego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" - Prezes Honorowy Ppłk Czesław Naleziński, Środowisko Żołnierzy Armii Krajowej Obszaru Lwowskiego im. Orląt Lwowskich w Krakowie - na ręce Kpt. Adama Baczyńskiego, Zarząd Główny Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej - Prezes Płk Kazimierz Chećko, Inspektorat "Maria" Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej - Prezes Kpt Antoni Sielecki, Środowisko Partyzantów i Żołnierzy Zgrupowania "Żelbet" 20 pp 6 DP AK Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej - Przewodniczący Ryszard Bitka, Środowisko Samodzielnego Batalionu Partyzanckiego "Skała" - Prezes Por. Doc. dr inż. Józef Fiszer (medal odebrał Dr Janusz Baster), Oddział Krakowski Stowarzyszenia Szarych Szeregów - Przewodniczący Zarządu Kpt Hm. Władysław Zawiślak, Związek Żołnierzy Armii Krajowej - Prezes Zarządu Głównego Mjr Andrzej Pakosz, Porozumienie Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych - Przewodniczący Dr Jerzy Bukowski oraz Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa "Nila" w Krakowie - na ręce Tadeusza Żaby, Zastępcy Dyrektora.
Kolejnym punktem programu był wykład wybitnego znawcy praw człowieka, prof. dra hab. Andrzeja Rzeplińskiego, Prezesa Trybunału Konstytucyjnego RP. Współpracował on z ONZ, OBWE i Radą Europy, a także współtworzył ustawę o powołaniu Instytutu Pamięci Narodowej. Ekspert Komitetu Helsińskiego przedstawił mord sądowy na Emilu Fieldorfie, jako przykład rażącego złamania praw człowieka i obywatela. Oparł się przy tym na trudnodostępnych materiałach archiwalnych. Kserokopie zebranej dokumentacji udostępnił Muzeum do wykorzystania w celach naukowo-badawczych.
Uświetniającym przerywnikiem w serii przemówień był występ Chóru Cecyliańskiego, który wykonał wiązankę pieśni patriotycznych i kombatanckich ("Hymn Polskiego Państwa Podziemnego" i "Modlitwa obozowa").
W kolejnej części uroczystości za mównicą wystąpili kolejno: Jarema Sawiński, Wiceprezes Krajowej Rady Sądownictwa (który odczytał list Stanisława Dąbrowskiego, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej, skierowany do Adama Rąpalskiego, Dyrektora Muzeum AK), Wiesława Chojnacka, Dyrektor Generalna Ministerstwa Sprawiedliwości (która odczytała list Jarosława Gowina, Ministra Sprawiedliwości, skierowany do A. Rąpalskiego, Dyrektora Muzeum AK), Zbigniew Włosowicz, zastępca szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Adw. Jan Kuklewicz, Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Krakowie oraz Ppłk. Kazimierz Kemmer "Halny", Prezes Fundacji Muzeum Historii AK. Krótko wypowiedzieli się też przedstawiciele organizacji kombatanckich i niepodległościowych: Ppłk Czesław Naleziński, Krzysztof Bzdyl (w imieniu Konfederatów Polski Niepodległej) oraz Mjr adw. Ryszard Brodowski. Następnie Chór Cecyliański wykonał Hymn do słów Juliusza Słowackiego "Bogurodzico, Dziewico" ("Bogurodzica, Dziewica"). Część oficjalną imprezy zakończył krótkim podsumowaniem Kazimierz Barczyk, a następnie goście udali się na poczęstunek.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele środowisk kombatanckich i niepodległościowych. Nie brakło też reprezentantów krakowskich urzędów i instytucji kultury.
