Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski

Jerzy Trela

Jerzy Trela, Mistrz Narodowej Sceny Teatralnej, Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie wybitny aktor i pedagog, Małopolanin Roku 2013.


**********

Jerzy Trela urodził się 14 marca 1942 roku w Leńczach k. Kalwarii Zebrzydowskiej i jest absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie (1969 r.). Pierwszy angaż (1969 r.) otrzymał w Teatrze Bagatela (wówczas Rozmaitości), ale już po roku przeniósł się do Starego Teatru, w którym zadebiutował rolą Filipa w "Królu Mięsopuście" Jarosława M. Rymkiewicza w reżyserii Bogdana Hussakowskiego i scenie tej - mimo okresowej współpracy z innymi teatrami krakowskimi, a także warszawskimi - pozostał wierny do dzisiaj. Ma w swoim dorobku setki ról w przedstawieniach teatralnych i filmach.

Jerzy Trela sprawdzał się w każdym repertuarze, zarówno tragicznym, jak i komediowym. Najgłośniejsze jego osiągnięcia artystyczne związane są z dwoma wybitnymi reżyserami Teatru Starego Jerzym Jareckim oraz Jerzym Grzegorzewskim. Pod tym pierwszym stworzył tak słynne kreacje jak Mefistofeles w "Fauście" Wolfganga Goethego, Ziemlanik w "Rewizorze" Nikołaja Gogola czy Ojciec w "Ślubie" Witolda Gombrowicza. Jego współpraca z Grzegorzewskim zaowocowała wspaniałymi rolami Zesłańca w "Dziadach: Dwunastu Improwizacjach" wg Adama Mickiewicza, Jaśka w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego oraz Pułkownika Abłoputo w "Tak zwanej ludzkości w obłędzie" wg Witkacego. Doskonale obsadzali go również inni znamienici reżyserzy. U Andrzeja Wajdy były to role Claudiusa w "Hamlecie" Wiliama Szekspira, Rejenta Milczka w "Zemście" Aleksandra Fredry i Poety w "Weselu", a u Kazimierza Kutza Majora we fredrowskich "Damach i huzarach".

Wystąpił również w wielu filmach, grając m.in. u Andrzeja Wajdy ("Człowiek z żelaza", "Danton", "Pan Tadeusz"), Krzysztofa Kieślowskiego ("Dekalog IX", "Trzy Kolory: Biały") czy Kazimierza Kutza ("Śmierć jak kromka chleba", "Sól ziemi czarnej", "Matka Królów"). Spośród ostatnich kreacji filmowych warto też wymienić sympatyczną rolę Kloszarda w filmie "Zakochany Anioł" Artura "Barona" Więcka.

Jest również nauczycielem akademickim PWST w Krakowie, której w latach 1984-1990 był rektorem. Artysta jest laureatem wielu nagród teatralnych, filmowych i telewizyjnych. W 2011 roku został uhonorowany przez Prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.