Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski

Stanowisko WZC SGiPM

Stanowisko
XXV Walnego Zebrania Członków
Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski
w sprawie wdrażania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

Od 1 stycznia 2012 r. zaczęła obowiązywać nowa ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, zgodnie z którą gminy przejmą gospodarowanie odpadami na ich terenie. Do połowy 2013 r. gminy muszą opracować i wprowadzić nowy sposób zarządzania odpadami w gminie, wyłonić w przetargu firmy przewożące odpady oraz przeprowadzić akcję informacyjną o nowym systemie gospodarki odpadami dla mieszkańców. Oznacza to, że zgodnie z postulatami samorządowców gminy staną się właścicielami odpadów - zyskają nowe kompetencje, ale także nowe obowiązki i odpowiedzialność również w zakresie poziomu odzysku i recyklingu odpadów, który należy osiągnąć.

Nowa ustawa to również zobowiązanie gmin do osiągania poziomów recyklingu, który Unia określiła jako 50% wszystkich odpadów do 2020 r. Obecnie daleko nam w tej kwestii do ideału, gdyż poziom ten szacuje się na 14%. Oznacza to również osobną segregację tworzyw sztucznych, papieru, szkła, metali, odpadów wielkogabarytowych, bioodpadów oraz elektrośmieci. Aby te ambitne wskaźniki osiągnąć i aby oczyścić Polskę z dzikich wysypisk konieczna jest szeroka społeczna kampania informacyjna i promocyjna.

Nowa ustawa to także nowe środki monitorowania tego, co się z oddanymi odpadami dzieje. Dla gmin oznacza to obowiązek utworzenia punktów selektywnego zbierania, do których każdy mieszkaniec będzie mógł oddać odpady.

W nowym systemie gminy zyskają możliwość skuteczniejszego ubiegania się o pieniądze unijne na tworzenie takich instalacji do zagospodarowania odpadów. Będą też mogły realizować inwestycje na zasadzie partnerstwa publiczno - prywatnego.

W związku z tym Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski apeluje do:

1. Rządu i Sejmu o jak najszybsze przygotowanie i uchwalenie dalszych ustaw (pakietu ustaw) związanych z gospodarka odpadami i PPP oraz zorganizowanie kampanii edukacyjnej dla mieszkańców (także w środkach masowego przekazu) dotyczącej obowiązujących przepisów.

2. Ministra Środowiska o niezwłoczne wydanie aktów wykonawczych, w tym w pierwszej kolejności tych już opóźnionych, do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, co pozwoli samorządom wywiązać się z obowiązków nałożonych przez ustawę oraz uczestniczyć w absorpcji funduszy z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

3. Ministra Środowiska o odstąpienie od wydania nieobligatoryjnego rozporządzenia dot. WPGO, w związku z tym, że województwa prowadzą zaawansowane prace nad Wojewódzkimi Planami Gospodarki Odpadami.

4. Ministra Środowiska o ustawowe dopracowanie systemu naliczania opłat za wywóz odpadów, tak aby możliwie najdokładniej uwzględniał faktycznie wytworzone odpady.

5. Ministra Środowiska o utworzenie linii konsultacyjnej w sprawie wdrażania ustawy, która umożliwi uzyskiwanie szybkich odpowiedzi na pojawiające się problemy. Zwracamy się także o opracowanie wzorów dokumentów niezbędnych do wdrażania ustawy, w tym m.in. projektów uchwał rad gmin.

6. Samorządów województw o pilne zaktualizowanie - w oparciu o konsultacje z powiatami i gminami - wojewódzkich planów gospodarki odpadami (WPGO) oraz wskazanie miejsc, gdzie odpady będą przetwarzane - oddawane do recyklingu, sortowane, kompostowane, spalane i składowane. WPGO, w ramach których wskazane zostaną regiony gospodarowania odpadami na terenie województwa wraz z instalacjami do obsługi poszczególnych regionów muszą zostać zaktualizowane do 30 czerwca br.

7. Samorządów gminnych o włączenie się i aktywny udział w pracach nad aktualizacją wojewódzkich planów gospodarki odpadami, ponieważ również od nich zależeć będą systemy gminne.

Od sprawnego wdrożenia nowej ustawy zależy czy w Polsce dokona się "rewolucja śmieciowa", która oprócz uniknięcia unijnych kar pozwoli nam osiągnąć wyższy poziom rozwoju cywilizacyjnego, będący w innych rozwiniętych krajach standardem.

Zofia Oszacka
Przewodnicząca XXV WZC SGiPM

Kazimierz Barczyk
Przewodniczący SGiPM

Kraków, 12 czerwca 2012 r.